Sauna sucha czy parowa - którą z nich wybrać i czym się kierować?

Zarówno sauna sucha, jak i sauna mokra mają liczne zalety, ale przez warunki panujące w kabinie mają inne właściwości. Jest to kluczowe przy wyborze najlepszego dla siebie rozwiązania. O czym trzeba wiedzieć wcześniej?

Temperatura sauny

Jedną z podstawowych różnic pomiędzy sauną suchą i mokrą lub parową jest temperatura. Sauna sucha wiąże się z wyjątkowym gorącem, a temperatura jest pomiędzy 80 a 100 stopni Celsjusza. Pod tym względem sauna parowa i mokra zapewniają przyjaźniejsze warunki, bo temperatura jest pomiędzy 45 a 60 stopni Celsjusza. Jednak podczas pobytu w kabinie odczucia są inne i można mieć poczucie, że jest to łaźnia z bardzo wysoką temperaturą. Wynika to z kolejnej cechy rozróżniającej te sauny – wilgotności.

Wilgotność wnętrza

Tym, czym się różni sauna parowa od suchej, jest wilgotność powietrza. W przypadku sauny suchej, jak sama nazwa wskazuje, będzie ona na wyjątkowo niskim poziomie i ma od kilku do maksymalnie kilkunastu procent. W saunie mokrej wynosi między 20 a 40%, z kolei w saunie parowej, którą spotyka się częściej niż mokrą, wartość ta może sięgnąć nawet 100%. To właśnie przez gęstą i gorącą parę wodną wydaje się, że temperatura jest wyższa niż w rzeczywistości. Aby sprecyzować, która sauna w danym przypadku sprawdzi się najlepiej, należy przyjrzeć się m.in. temu, jak działa na organizm. Jaka sauna lepsza sucha czy parowa?

Wpływ na skórę

Oba rodzaje sauny wpływają na kondycję skóry, choć oddziałują na nią w nieco inny sposób. To, czy dla skóry lepsza jest sauna sucha, czy parowa zależy od efektu, jaki się chce uzyskać. W saunie fińskiej organizm intensywnie się poci, co pomaga w otwieraniu i oczyszczaniu porów. Gorące powietrze sprawia, że naczynia krwionośne się rozszerzają, dzięki czemu skóra jest lepiej dotleniona i ukrwiona. Jednocześnie jest to niewskazane dla osób ze skórą naczynkową, bo pajączki mogą stać się bardziej widoczne. Ponadto nadmierne korzystanie z sauny suchej może prowadzić do jej przesuszania.

Natomiast dzięki warunkom panującym w saunie parowej skóra jest lepiej nawilżona i zwiększa się jej elastyczność. Tutaj również poprawia się ukrwienie sprzyjające m.in. utracie cellulitu. Sauna mokra i parowa mogą być dobrą propozycją np. dla osób mających skórę suchą. Niekorzystnie może za to działać na skórę tłustą, bo mogą pojawić się problemy z nasileniem trądziku. Ponadto wysoka wilgotność sprzyja rozprzestrzenianiu się infekcji skórnych. Z tego względu grzybice i inne choroby dermatologiczne są przeciwwskazaniem do sesji.

Wpływ na drogi oddechowe

Infekcje i choroby zakaźne zaliczają się do podstawowych przeciwwskazań do przebywania w każdym rodzaju sauny. Wynika to z jednej strony z osłabienia organizmu, z drugiej strony z troski o pozostałych użytkowników, aby się nie zarazili. Są jednak sytuacje, kiedy sauna może pomóc. Przykładem są łagodne problemy z układem oddechowym. Sauna na zatoki może okazać się dobrym pomysłem, tak samo jak sauna na katar. Na zatoki lepszą opcją jest sauna sucha czy parowa? W takim przypadku polecanym rozwiązaniem jest sauna parowa, która nawilża drogi śluzowe i pomaga rozrzedzić zalegającą wydzielinę. Kiedy sauna ma pomóc na ból gardła, to również sauna parowa i mokra nie zaszkodzą, za to sauna sucha zadziała drażniąco i lepiej z niej zrezygnować.

Czas przebywania w saunie

Jedną z ważnych zasad dotyczących odpowiedzialnego korzystania z sauny jest to, by nie przekraczać zalecanego czasu sesji. Szczególnie ostrożnie należy do tego podejść przy pierwszych wizytach w saunie, kiedy trzeba bacznie obserwować reakcję organizmu i stopniowo przyzwyczajać go do specyficznych warunków panujących w kabinie. Sauna sucha czy mokra – gdzie można być dłużej? Początkowo w obu warto spędzać po kilka minut. Wydaje się, że jest to krótko, ale nie można zapominać, że mikroklimat panujący w kabinie znacząco się różni od tego, co jest na zewnątrz. Później czas można stopniowo wydłużać. Przez bardzo wysoką temperaturę w saunie suchej można jednorazowo przebywać między 10 a 20 minut. W saunie mokrej i parowej można spędzić trochę więcej czasu, bo pomiędzy 15 a 30 minut. Inna jest także zalecana częstotliwość. Z sauny fińskiej korzysta się z reguły 1-2 razy w tygodniu, z kolei z sauny parowej 3 razy w tygodniu.

Przed wyborem rodzaju sauny trzeba zastanowić się nad tym, która przyniesie w danym przypadku więcej korzyści. Jakie są zalety sauny parowej? Przede wszystkim sprzyja ona poprawie krążenia przez rozszerzenie naczyń krwionośnych i zwiększenie przepływu krwi. Ciepło i para wodna otwierają pory i usuwają z nich toksyny, dlatego skóra po sesji jest gładka, nawilżona i elastyczna. Patrząc na relację kaszel a sauna, pomocnym rozwiązaniem jest sauna parowa. Ponadto działa jak inhalacje i pomaga uporać się z zatkanymi zatokami. Poprawia się również odporność organizmu, zmniejszają napięcie i bóle mięśniowe, obniża poziom stresu.

Mimo wielu zalet są też pewne minusy, jakie warto wziąć pod uwagę. Do wad sauny parowej zalicza się m.in. ryzyko odwodnienia i rozprzestrzenianie infekcji. Wilgotne środowisko sprzyja przenoszeniu się bakterii, grzybów i innych chorobotwórczych drobnoustrojów. Sauna parowa nie jest zalecana dla osób z problemami skórnymi, chorobami krążenia i z astmą. A jakie zalety ma sauna fińska?

Sauna fińska podobnie jak parowa sprzyja poprawie krążenia i dostarczania do tkanek większej ilości tlenu. Oprócz tego pomaga w detoksykacji, bo organizm się intensywnie poci, a wraz z potem wydala toksyny i zanieczyszczenia. Systematyczne korzystanie z sauny fińskiej przyczynia się do zwiększenia wydolności układu odpornościowego. Sauna sucha przyspiesza regenerację mięśni po wysiłku, zmniejsza poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu, a tym samym stymuluje poprawę samopoczucia i sprzyja redukcji stresu. W saunie fińskiej podobnie jak w parowej otwierają się pory, ale o ile w parowej zaletą jest nawilżanie naskórka, o tyle tutaj usuwany jest martwy naskórek.

Do wad sauny suchej zalicza się dużą liczbę przeciwwskazań przez panującą wewnątrz wysoką temperaturę. Ich lista jest dłuższa niż przy saunie mokrej i parowej. Korzystać z niej nie powinny m.in. osoby z chorobami krążenia, nadciśnieniem oraz chorobami układu oddechowego. Zbyt długie przebywanie w saunie suchej może prowadzić do przegrzewania się organizmu. Trzeba również uważać na przesuszanie skóry przy zbyt długich sesjach i u osób ze skórą suchą. Czasem o saunie myśli się pod kątem utraty masy ciała, czy sauna rzeczywiście w tym pomaga? I czy na odchudzanie lepsza będzie sauna sucha, czy parowa?

O tym, że sauna może wspierać odchudzanie, mówi się od dawna, ale już to, czy jest tak faktycznie, może budzić pewne wątpliwości. Z pewnością nie można liczyć na spalenie większej ilości tłuszczu, za to ciepło i rozszerzanie się naczyń krwionośnych sprzyjają poprawie metabolizmu i szybszej przemianie materii. Niektórzy twierdzą, że po wyjściu z sauny ich waga jest mniejsza, ale jest to tylko efektem utraty wody z organizmu na skutek intensywnego pocenia. Po nawodnieniu organizm wróci się do poprzedniej wagi. Jednocześnie w saunie można spalić od 50 do maksymalnie kilkuset kalorii przy kilku pobytach w kabinie podczas sesji. To z kolei świadczy o tym, że sauna może wspierać odchudzanie.

Który typ sauny daje pod tym względem lepsze efekty? Wydaje się, że najlepsze warunki pod tym względem panują w saunie suchej. Bardzo wysoka temperatura w połączeniu z niewielką wilgotnością sprzyja poceniu się, a to właśnie wraz z potem wydalane są niewielkie ilości tłuszczu. W saunie parowej również są spalane kalorie, ale mniej efektywnie niż w saunie fińskiej.

Mając dostęp do dwóch rodzajów saun, warto postawić na sesje i w saunie fińskiej i parowej. Dzięki temu można czerpać szersze spektrum korzyści i sprawdzić, która opcja bardziej wpisuje się w indywidualne preferencje. Ważne jednak, by sesje były bezpieczne. Najpierw sauna sucha czy parowa? Zdaniem specjalistów lepiej zacząć od sauny suchej. W trakcie sesji pobudzony zostaje układ krążenia, do tego pocenie sprzyja detoksykacji. Po 10-15 minutach należy wyjść, zrobić sobie przerwę, schłodzić organizm i uzupełnić płyny. Następnie można wejść do sauny parowej. Po tym, jak skóra wysuszyła się w saunie suchej, w parowej zazna ukojenia. Para wodna ukoi skórę i nawilży drogi oddechowe. Z tej sauny również po 10-15 minutach należy wyjść i zrobić sobie przerwę. Jeżeli samopoczucie i doświadczenie na to pozwala, cykl można powtórzyć, pamiętając o odpoczynku między sesjami i nawodnieniu.

Zarówno sauna fińska, jak i parowa mają mnóstwo zalet. Z tego względu wiele osób ma wątpliwości, które z tych rozwiązań wybrać do domu. Pojawia się przez to pytanie, czy możliwa jest sauna sucha i parowa w jednym urządzeniu? Jak się okazuje, tak. Od pewnego czasu na rynku pojawiają się kompaktowe kabiny łączące w sobie funkcję sauny suchej i infrared. Coraz częściej można także znaleźć modele, w których łączy się funkcje kabiny suchej i parowej. Są z reguły większe, choć można też znaleźć bardziej kompaktowe modele. Ich wnętrze jest podzielone na dwie części. Pierwsza jest wykończona drewnem i wyposażono ją w niewielki piec niezbędny w saunie suchej. Druga część pełni jednocześnie funkcję kabiny prysznicowej i sauny parowej. Takie rozwiązanie nie zalicza się do najtańszych, ale z drugiej strony pozwala czerpać maksimum korzyści z saunowania.

Wiadomo już, że i sauna sucha i parowa mają mnóstwo zalet, a prawidłowe użytkowanie wszechstronnie wspiera organizm i samopoczucie. Nie można jednak zapominać, że ich działanie jest różne i wybór nie jest oczywisty. Będąc w ośrodku SPA lub w saunie publicznej, najczęściej w jednym miejscu jest do wyboru kilka kabin i można zaplanować sesje z uwzględnieniem zarówno sauny suchej, jak i fińskiej. Jednak w domu, gdzie ilość dostępnej przestrzeni jest ograniczona, najczęściej instaluje się jedną z nich. Przed podjęciem decyzji co do zakupu trzeba kilka kwestii przemyśleć.

Główne korzyści

Przede wszystkim należy sobie odpowiedzieć, jakie właściwości i korzyści sauny są szczególnie pożądane. W saunie suchej podkreśla się działanie relaksacyjne, detoksykację i poprawę krążenia, natomiast w saunie parowej działanie odprężające, nawilżanie skóry i oczyszczanie dróg oddechowych. Równocześnie należy przeanalizować ewentualne przeciwwskazania i upodobania domowników.

Koszty i dostępność miejsca

Jeśli domownicy marzą o tym, by mieć saunę w domu, powinni już na wstępie określić, jakim budżetem dysponują i jak duża może być kabina. Proste sauny fińskie są znacznie tańsze niż kabiny parowe, a w przypadku modeli z generatorem pary i dodatkowymi funkcjami kwota robi się znacząca. Sauny suche są dostępne w postaci gotowych kabin i m.in. stąd wynika ich niższy koszt. Tymczasem sauny parowe wykonuje się najczęściej na zamówienie.

Bardziej kompaktowym rozwiązaniem jest sauna fińska, gdzie minimalny wymiar może wynosić nawet 1,2 × 1,2 m przy wysokości 2 m. Kabina parowa wymaga więcej miejsca, a minimalny wymiar to 1,5 × 1,5 m i wysokość do sufitu 2,3 m. Ważne, że w jej przypadku musi być wykonana pełna izolacja ścian i podłóg. Przez wysoką wilgotność w saunie parowej musi być bardzo dobra wentylacja, aby nie pojawiła się pleśń. Z kolei w przypadku sauny suchej trzeba pamiętać o konserwacji drewna co 2-3 lata. 

Przestrzegając najważniejszych zasad dotyczących korzystania z sauny, można wspierać odporność, wydolność organizmu, redukować napięcie i poprawić sobie nastrój. Oba typy saun – fińska i parowa – cieszą się dużym powodzeniem. To, która opcja sprawdzi się lepiej, zależy też od indywidualnych preferencji, ewentualnych przeciwwskazań, a w przypadku instalacji sauny w domu także budżetu i dostępnym miejscem.