Łazienka dla niepełnosprawnych - co musisz wiedzieć?

Planując łazienkę dla osób niepełnosprawnych, należy uwzględnić zmianę wyposażenia w obrębie wszystkich stref użytkowych. Każde z tych miejsc musi być funkcjonalne i ergonomiczne. Przede wszystkim, zamiast wanny w łazience powinien być prysznic dla niepełnosprawnych. Niektóre osoby wolą pozostać przy tradycyjnych rozwiązaniach i wtedy wybierają wannę. W takiej sytuacji należałoby się skupić na wannie ze specjalnymi otwieranymi drzwiczkami, dzięki którym senior lub osoba niepełnosprawna nie musi podnosić nóg.

Jednak większość inwestorów decyduje się na instalację prysznica, który sprawdzi się zarówno u osób poruszających się samodzielnie, jak i tych, które poruszają się na wózku inwalidzkim. Oczywiście prysznic dopasowany pod kątem osoby niepełnosprawnej będzie wyglądać nieco inaczej niż zwykły. Zawiera kilka dodatkowych ułatwień. Na co zwrócić uwagę? Wejście powinno być na tyle szerokie, żeby dała radę skorzystać nawet osoba siedząca na wózku. Zamiast tradycyjnej kabiny można postawić na kabinę typu walk-in, w której drzwi nie ma w ogóle. Brodzik powinien być płaski albo zamiast niego może być mata zabezpieczająca przed wilgocią. Do tego ważne są uchwyty pozwalające się podeprzeć bez ryzyka upadku. Oprócz tego potrzebne jest siedzisko pod prysznic dla osób niepełnosprawnych.

Uchwyty będą potrzebne również przy umywalce i toalecie. Ponadto wybierając umywalkę, należy skupić się na modelu płaskim i z wyprofilowaną krawędzią. Powinna być na takiej wysokości, by można było do niej swobodnie podjechać wózkiem. Toaleta dla osób niepełnosprawnych jest montowana wyżej niż zazwyczaj. Jej deska ma specjalne wcięcie i wzmocnione zawiasy zapobiegające przesuwaniu. Ponadto do ściany powinny być przytwierdzone uchwyty ułatwiające przechodzenie z wózka.

Projektowanie łazienki dla osób o specjalnych potrzebach stanowi duże wyzwanie, a w zależności od tego, czy jest ona duża, czy mała, do projektu podchodzi się inaczej. Duże znaczenie ma również to, czy chodzi o pomieszczenie w obiekcie publicznym, czy w domu. W pierwszym przypadku to, jak wygląda łazienka dla niepełnosprawnych, jest obwarowane przez przepisy. Projektując publiczną łazienkę dla niepełnosprawnych, trzeba przestrzegać wielu przepisów. Reguluje to prawo międzynarodowe, unijne i polskie. Wśród najważniejszych zapisów prawa międzynarodowego są: Rezolucja 48/96 nt. Standardowych Zasad Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych z 20 grudnia 1993 r. i Konwencja Praw Osób Niepełnosprawnych. Regulacje w prawie unijnym zawiera m.in. Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej, europejska strategia w sprawie niepełnosprawności 2010-2020 i rezolucja ResAP(2001)1. W przypadku polskiego prawa należy zapoznać się z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, a także z ustawą Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. Muszą ich przestrzegać m.in. lokale gastronomiczne, kina, teatry lub urzędy.

Czy łazienka dla niepełnosprawnych w domu też musi spełnić jakieś wymogi? Przede wszystkim nie trzeba przewidywać i dostosowywać wnętrza do wszystkich form niepełnosprawności, a bezpośrednio do konkretnej osoby. Inne będą potrzeby osoby poruszającej się o kulach, a inne kiedy jeździ na wózku. Nie można zapominać, że priorytetem jest wygoda. W części przypadków przyda się jedynie siedzisko lub uchwyt pod prysznic dla niepełnosprawnych, a w innych trzeba będzie dopasować wszystko do osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim.

Inwestor planujący stworzenie w swoim domu łazienki dla niepełnosprawnych, musi się liczyć z tym, że ilość miejsca potrzebna na poszczególne sprzęty będzie się różnić. Łazienka dla niepełnosprawnych powinna mieć wymiary co najmniej 200 × 240 cm. Korzystający z łazienki musi mieć swobodę w poruszaniu. Najwięcej przestrzeni potrzeba, kiedy osoba porusza się na wózku i wtedy niezbędne jest 150 × 150 cm wolnego miejsca, co zapewni bezproblemowe korzystanie z sanitariatów. Jeżeli łazienka dla niepełnosprawnych jest mała, bardzo ważne jest, by w trakcie planowania zwrócić uwagę na wszelkie szafki i schowki. Wysuwane szuflady lub zamykane szafki podczas otwierania zabierają mnóstwo miejsca, więc trzeba zweryfikować, czy możliwe jest to, by można było z nich skorzystać, jeśli w łazience będzie stał wózek inwalidzki. Znacznie bardziej funkcjonalną propozycją będą otwierane półki.

Drzwi do łazienki mają mieć przynajmniej 90-100 cm szerokości i niski próg, a najlepiej gdy nie będzie go w ogóle. Uchwyty montowane przy toalecie lub pod prysznicem mają różne wielkości i średnice, dlatego można je dopasować do wieku i możliwości konkretnej osoby. Bardzo ważna jest wysokość poręczy. Najczęściej przy umywalce są one mniej więcej 80 cm nad podłogą, a przy misie WC 70 cm.